Ιστοσελίδες μονάδων

Αναφορά προβλημάτων

Διαδικτυακά εργαλεία τεχνικού ελέγχου

Τεύχος 19 - Σεπτέμβριος 2008

Στο 19ο τεύχος του Ε.Δ. μπορείτε να ενημερωθείτε για τη λειτουργία των ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. Ν. Ηλείας κατά το σχολικό έτος 2008-9, για την επιμόρφωση εκπαιδευτικών Πληροφορικής, για το σεμινάριο «Αξιοποίηση τεχνικών ασύγχρονης και εξ αποστάσεως διδασκαλίας μέσα από το περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης Moodle», για τις δράσεις «e-κπαιδευτείτε» και «Γονείς.gr» της Ψηφιακής Στρατηγικής 2006-2013, για τους όρους δημοσίευσης ιστοσελίδων από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Επίσης, μπορείτε να διαβάσετε το δεκάλογο ασφαλούς κοινωνικής δικτύωσης του Saferinternet.gr.

Στα τεχνικά θέματα γίνεται μια εισαγωγή για την υποστήριξη ελληνικών χαρακτήρων σε ιστοσελίδες με κωδικοποίηση UTF-8 και για τον έλεγχο τύπων σε υπολογιστικά φύλλα.

Σας ευχόμαστε καλό και δημιουργικό σχολικό έτος.

Για το ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. Ν. Ηλείας
Νίκος Αδαμόπουλος

Περιεχόμενα

Νέα & ανακοινώσεις

• Λειτουργία ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. Ν. Ηλείας κατά το σχολικό έτος 2008-9
• Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής
• Περιοδικό «Θέματα Επιστημών και Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση»
• 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Τ.Π.Ε. & Εκπαίδευση»
• Δράση «e-κπαιδευτείτε»
• Δράση «Γονείς.gr»
• Διαγωνισμός επιστημών «Innovating Minds»

Εκπαιδευτικά θέματα

• Η χρήση της τηλεκπαίδευσης για την επιμόρφωση των καθηγητών. Ένα παράδειγμα επιμόρφωσης στο Moodle

Infoδρόμιο

• Ο δεκάλογος ασφαλούς κοινωνικής δικτύωσης του Saferinternet.gr
• Σχολικές ιστοσελίδες (1ο μέρος)

Τεχνικά θέματα

• ΚΩΔΙΚΟΛΟΓΙΕΣ: PHP - Υποστήριξη ελληνικών σε κωδικοποίηση UTF-8
• Έλεγχος τύπων σε υπολογιστικά φύλλα

Ημερολόγιο

Νέα & ανακοινώσεις

Λειτουργία ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. Ν. Ηλείας κατά το σχολικό έτος 2008-9

Στο Ν. Ηλείας λειτουργούν κατά το φετινό σχολικό έτος δύο Κέντρα Πληροφορικής & Νέων Τεχνολογιών (ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ.). Το πρώτο έχει έδρα στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Πύργος) με Υπεύθυνο τον Αδαμόπουλο Νικόλαο και Τεχνικούς Υπεύθυνους τον Αγγελόπουλο Βασίλειο και τον Δαούση Δημήτριο. Το δεύτερο έχει έδρα το 1ο Γραφείο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Αμαλιάδα) με Υπεύθυνο τον Ζαφειρόπουλο Διονύσιο και Τεχνικούς Υπεύθυνους την Αλικανιώτη Ελένη και τον Νικολόπουλο Ανδρέα.

Τα ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. ενημερώνουν τους εκπαιδευτικούς ΠΕ19-20 για θέματα οργάνωσης, λειτουργίας και τεχνικής υποστήριξης των Σχολικών Εργαστηρίων Πληροφορικής και Εφαρμογών Η/Υ, για τεχνολογικά θέματα, για την ορθή χρήση και παιδαγωγική αξιοποίηση του λογισμικού και των τηλεματικών υπηρεσιών των εργαστηρίων, και συνεργάζονται μαζί τους για τα προβλήματα και τις ανάγκες που παρουσιάζονται. Συνεργάζονται με τους αρμόδιους Σχολικούς Συμβούλους για θέματα πληροφορικής και διοργανώνουν τοπικά επιμορφωτικά σεμινάρια και ενημερωτικές ημερίδες, με τεχνολογικό ή εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Διατηρούν και ενημερώνουν αρχείο νομοθεσίας σχετικής με θέματα πληροφορικής στην εκπαίδευση, αρχείο προδιαγραφών των εργαστηρίων, αρχείο εκπαιδευτικού λογισμικού, βιβλιοθήκη με σχολικά βιβλία πληροφορικής και νέων τεχνολογιών, τεχνικά εγχειρίδια και βιβλία παιδαγωγικής αξιοποίησης των εκπαιδευτικών εργαλείων.

Τα ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. συμβάλλουν στη διάχυση της τεχνογνωσίας και στη διαμόρφωση σύγχρονων τάσεων στην ανάπτυξη και αξιοποίηση των υποδομών, συντονίζουν αποκεντρωμένες επιμορφωτικές δράσεις και υποστηρίζουν συντονιστικά τις δράσεις του ΥΠΕΠΘ για τον εξοπλισμό των εργαστηρίων.

Επιπλέον τα ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. παρέχουν τεχνική υποστήριξη στον υπολογιστικό εξοπλισμό των εκπαιδευτικών και διοικητικών μονάδων αλλά και στην διασύνδεσή τους με το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Ο τρόπος λειτουργίας, οι αρμοδιότητες και οι υπηρεσίες που τα ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. παρέχουν καθορίζονται από την υπ’ αρ. πρωτ. 65854/Γ7/3-7-2006 Υπουργική Απόφαση με θέμα «Επιλογή και Αρμοδιότητες των Υπευθύνων και Τεχνικών Υπευθύνων των Κέντρων Πληροφορικής και Νέων Τεχνολογιών (ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ.). Λειτουργία των ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ.».

Για την εξυπηρέτηση όλων αυτών των στόχων έχει δημιουργηθεί και βρίσκεται σε συνεχή ενημέρωση ο δικτυακός τόπος των ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. όπου υπάρχει ενημερωτικό υλικό για τεχνικά και εκπαιδευτικά θέματα σχετικά με τη χρήση των εργαστηρίων αλλά και των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.) στην Εκπαίδευση.

Στον παρακάτω πίνακα υπάρχουν τα στοιχεία επικοινωνίας των Υπεύθυνων και Τεχνικών Υπεύθυνων.

URL: http://dide.ilei.sch.gr/keplinet

Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής

Σε εξέλιξη βρίσκεται πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών Πληροφορικής στο 1ο ΕΠΑ.Λ. Αμαλιάδας, συνολικής διάρκειας 72 ωρών, που παρακολουθούν 12 συνάδελφοι. Για το πρόγραμμα προβλέπονται 3 τρίωρες επιμορφωτικές συναντήσεις κάθε εβδομάδα και θα ολοκληρωθεί στις 31 Οκτωβρίου 2008.

Αφορά σε τεχνολογίες πληροφορικής αιχμής, επικαιροποίηση γνώσεων, παιδαγωγική αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.) με εφαρμογή στη διδακτική της Πληροφορικής, εκμάθηση τεχνικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών βασικών κατηγοριών εκπαιδευτικού λογισμικού.

Το πρόγραμμα διοργανώθηκε στα πλαίσια του έργου «Δράσεις Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών Πληροφορικής» του ΕΠ της ΚτΠ του ΥΠΕΠΘ. Στόχος του έργου είναι η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών Πληροφορικής σε θέματα σχετικά με το διδακτικό τους αντικείμενο, αλλά και με τη χρήση των υποδομών Τ.Π.Ε. Η επίτευξη του στόχου αυτού αναμένεται να βελτιστοποιήσει τη χρήση των υποδομών Τ.Π.Ε. των σχολικών μονάδων και να εξασφαλίσει την εκπαιδευτική αξιοποίησή τους κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

URL: http://edu19-20.cti.gr

Περιοδικό «Θέματα Επιστημών και Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση»

Το περιοδικό στοχεύει να αποτελέσει ένα φόρουμ διαλόγου, επικοινωνίας, ανταλλαγής ιδεών, αλληλεπίδρασης και συνεργασίας δύο μεγάλων επιστημονικών κοινοτήτων, οι οποίες είναι από τις πιο δυναμικές στη χώρα μας. Φιλοδοξεί να προσελκύσει και να δημοσιεύσει πρωτότυπες εργασίες, ερευνητικές μελέτες, αναφορές και βιβλιοκριτικές που επικεντρώνονται στο ευρύτερο επιστημονικό πεδίο των φυσικών-περιβαλλοντικών επιστημών και των τεχνολογιών στην εκπαίδευση.

Είναι προφανές ότι οι επιστημονικές κοινότητες των φυσικών-περιβαλλοντικών επιστημών και των τεχνολογιών στην εκπαίδευση δεν συναντώνται απλά στη διεπαφή των επιστημονικών τους πεδίων και στα πλαίσια ενός δυναμικού περιβάλλοντος που διαμορφώνουν οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Μοιράζονται κοινούς στόχους, προβληματισμούς, προσεγγίσεις, μεθοδολογίες και ερευνητικά εργαλεία. Το περιοδικό θα προβάλει τους προβληματισμούς, θα προσανατολίσει το επιστημονικό και ερευνητικό ενδιαφέρον σε σύγχρονα ζητήματα και θα προκαλέσει τον επιστημονικό διάλογο και την ανταλλαγή ιδεών. Απώτερος στόχος είναι να συμβάλει στη διερεύνηση σημερινών επιστημονικών ζητημάτων που απαιτούν προτάσεις για λύση, να προσκαλέσει στο διάλογο αυτό τους εκπαιδευτικούς της πράξης και να βοηθήσει ώστε να αντιμετωπίσουν το έργο τους ως μια, κατά βάση, επιστημονική διαδικασία στο πλαίσιο μιας συνεχώς μεταβαλλόμενης κοινωνίας, όπου η γνώση και οι διεπιστημονικές προσεγγίσεις παίζουν κυρίαρχο ρόλο. Για το λόγο αυτό, θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε κάθε τόμος να περιλαμβάνει ένα τεύχος-αφιέρωμα σε τομείς ειδικού ενδιαφέροντος και, ειδικότερα, σε ερευνητικά ζητήματα που έχουν εφαρμογή ή σχετίζονται με την εκπαιδευτική πρακτική.

Η προσπάθεια αυτή φιλοδοξεί να συμβάλει ακόμα περισσότερο διερευνώντας το επιστημονικό πεδίο και με νέους άξονες ή κατευθύνσεις. Παρά τη μεγάλη σημασία της μελέτης των δυσκολιών των μαθητών για έννοιες και αντικείμενα των επιστημών και της τεχνολογίας, καθώς και των τρόπων μάθησής τους, αυτό αποτελεί σήμερα μια σχετικά στενή ερευνητική περιοχή. Σύμφωνα με τους ερευνητικούς προσανατολισμούς διεθνώς, πιστεύουμε ότι είναι ώριμες οι συνθήκες, και στη χώρα μας, για την παραπέρα διεύρυνση του επιστημονικού πεδίου των φυσικών-περιβαλλοντικών επιστημών και των ΤΠΕ στην εκπαίδευση. Από την άποψη αυτή, η Εκδοτική Επιτροπή καλωσορίζει εργασίες και άρθρα που, ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, αφορούν:

• Στο σχεδιασμό διδακτικών παρεμβάσεων και μαθησιακών δραστηριοτήτων
• Σε θέματα εφαρμογής και ένταξης των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
• Στο σχεδιασμό και στην ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού (συμβατικού και ηλεκτρονικού)
• Στα Προγράμματα Σπουδών και στην αξιολόγησή τους
• Σε θέματα ηλεκτρονικής μάθησης και εκπαίδευσης από απόσταση μέσω σύγχρονων τεχνολογιών
• Στην αξιολόγηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκπαιδευτικού υλικού
• Σε διεπιστημονικές και διαθεματικές προσεγγίσεις
• Σε εκπαιδευτικές καινοτομίες
• Στην εκπαίδευση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών της πράξης
• Σε συγκριτικές μελέτες και κριτικές θεωρήσεις
• Σε ζητήματα σχετικά με την ειδική αγωγή και την εκπαίδευση μειονοτήτων
• Σε θέματα εκπαιδευτικών πολιτικών για τις επιστήμες και την τεχνολογία στην εκπαίδευση
• Στη μελέτη κοινωνικών, ιστορικών και πολιτισμικών παραγόντων που αφορούν στις επιστήμες και στην τεχνολογία στην εκπαίδευση.

URL: http://earthlab.uoi.gr/thete

5ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Τ.Π.Ε. & Εκπαίδευση»

Η Επιστημονική Ένωση Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας για τη διάδοση των Τ.Π.Ε. (Τεχνολογιών Πληροφορίας & Επικοινωνίας) στην εκπαίδευση οργανώνει το ετήσιο επιστημονικό συνέδριό της, με τον τίτλο «Τ.Π.Ε. & Εκπαίδευση».

Το συνέδριο θα γίνει στον Πολυχώρο «Απόλλων» της Νομαρχίας Πειραιά, που βρίσκεται στην Ερμουπόλεως & Πηλίου 1 – στον Πειραιά, κοντά στο γήπεδο Καραϊσκάκη, στις 4 & 5 Οκτωβρίου 2008, Σάββατο & Κυριακή κι από ώρες 10:30 ως 19:00.

Στο συνέδριο θα συναντηθούν και θα ανταλλάξουν γνώση κι εμπειρία εκπαιδευτικοί που εφάρμοσαν τις Τ.Π.Ε. στην τάξη τους και πανεπιστημιακοί με διάθεση επικοινωνίας με τη μάχιμη εκπαίδευση.

Το Συνέδριο αφορά εκπαιδευτικούς κάθε ειδικότητας, με διάθεση χρήσης των Τ.Π.Ε. στην τάξη, επιστήμονες με ενδιαφέρον για τον τομέα της αξιοποίησης των Τ.Π.Ε. στην εκπαίδευση, φοιτητές, γενικότερα κάθε φίλο της εκπαίδευσης με ενδιαφέροντα στις Τ.Π.Ε. και στις εκπαιδευτικές τους εφαρμογές. Στους σύνεδρους θα χορηγηθεί βεβαίωση συμμετοχής.

Περισσότερες πληροφορίες για το συνέδριο καθώς και υλικό από τα προηγούμενα συνέδρια, μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνση:

URL: http://www.eeep.gr/synedrio/5

Δράση «e-κπαιδευτείτε»

Στο πλαίσιο της Ψηφιακής Στρατηγικής 2006-2013 και με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υλοποιείται η δράση e-κπαιδευτείτε η οποία αφορά στην επιδότηση της εκπαίδευσης και πιστοποίησης στις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και απευθύνεται σε όλους τους φοιτητές που εισήχθησαν με τις Πανελλήνιες Εξετάσεις των ετών 2005, 2006 και 2007 σε τμήματα ή σχολές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας μας, καθώς και στους εγγεγραμμένους προπτυχιακούς φοιτητές του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ).

Δικαίωμα συμμετοχής έχουν και όλοι οι φοιτητές που πάσχουν από σοβαρές ασθένειες, οι οποίοι εισήχθησαν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ως ποσοστό 3% των εισακτέων σε κάθε τμήμα ή σχολή κατά τα έτη 2005, 2006 και 2007.

Πρόκειται για μια νέα δράση η οποία υλοποιείται με τη συνεργασία των Υπουργείων Οικονομίας και Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, και από το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ ΑΕ), φορέα εποπτευόμενο από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Οι δικαιούχοι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν πιστοποιημένες γνώσεις σε βασικό, προχωρημένο και εξειδικευμένο επίπεδο στις Νέες Τεχνολογίες και στις Ψηφιακές Εφαρμογές, και θα επιχορηγηθούν με το 90% της συνολικής αξίας της εκπαίδευσης και πιστοποίησης, με μέγιστη επιδότηση τα 600€ ανά φοιτητή.

Για την κάλυψη των ειδικών αναγκών των φοιτητών που πάσχουν από σοβαρές ασθένειες, κάθε δικαιούχος αυτής της κατηγορίας θα επιχορηγηθεί με το 90% της συνολικής αξίας της εκπαίδευσης, εξέτασης και πιστοποίησης, με μέγιστη επιδότηση τα 1.200€.

Η υλοποίηση της δράσης έχει ξεκινήσει την 1η Ιουνίου 2008 και ήδη ολοκληρώθηκαν οι εγγραφές 60.000 φοιτητών. Το συγκεκριμένο όριο είχε τεθεί ως στόχος της δράσης μέχρι την καταληκτική ημερομηνία της 15ης Νοεμβρίου 2008.

URL: http://www.ekpaidefteite.gr

Δράση «Γονείς.gr»

Στο πλαίσιο της Ψηφιακής Στρατηγικής 2006-2013 και με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υλοποιείται το έργο Γονείς.gr το οποίο αφορά στην εκπαίδευση γονέων μαθητών υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), και στην Ασφαλή Χρήση του Διαδικτύου. Απευθύνεται σε όλους τους γονείς μαθητών που θα εγγραφούν στην υποχρεωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Γυμνάσιο) κατά το σχολικό έτος 2008-9.

Πρόκειται για μια νέα δράση η οποία υλοποιείται με τη συνεργασία των Υπουργείων Οικονομίας και Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, και από το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ ΑΕ), φορέα εποπτευόμενο από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Οι δικαιούχοι γονείς έχουν το δικαίωμα δωρεάν κατ’ οίκον εκπαίδευσης από ειδικούς εκπαιδευτές και πρόσβασης σε εκπαιδευτικά πακέτα αυτόνομης μάθησης μέσω Διαδικτύου (e-learning). Επιπλέον, το έργο επιδοτεί την απόκτηση νέας, ευρυζωνικής σύνδεσης στο Διαδίκτυο διάρκειας δύο (2) μηνών, για τους ωφελούμενους γονείς που δεν την διαθέτουν. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο Δικαιούχος να έχει στο σπίτι Η/Υ (σταθερό ή φορητό) με δυνατότητα σύνδεσης στο Διαδίκτυο.

Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης μέσω Διαδικτύου, οι γονείς θα δικαιούνται να συμμετάσχουν δωρεάν σε εξετάσεις πιστοποίησης για την απόκτηση πιστοποιητικού γνώσεων Πληροφορικής ή χειρισμού Η/Υ σε τουλάχιστον τρεις (3) από τις ενότητες βασικών γνώσεων.

Η υλοποίηση της δράσης ξεκίνησε την 1/9/2008. Η συμμετοχή γονέων σε εκπαιδευτικά προγράμματα θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 30/11/2008.

URL: http://www.goneis.gr

Διαγωνισμός επιστημών «Innovating Minds»

Ο διαγωνισμός «Innovating Minds» - Τσέχικα Βραβεία για νέους Ευρωπαίους - έχει στόχο να καλύψει το κενό που υπάρχει στην αναγνώριση του ταλέντου των νέων της Ευρώπης στις επιστήμες και να συνεισφέρει στην καλλιέργεια ενδιαφέροντος των νέων της Ευρώπης για επιστημονικές και ερευνητικές περιοχές.

Ο διαγωνισμός θα αναδείξει τις καλύτερες προτάσεις σε πέντε κατηγορίες:

1. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών
2. Υγεία και Ποιότητα ζωής
3. Περιβάλλον, Βραβείο Ιδρύματος Veolia Voda
4. Καινοτομίες προϊόντων και Τεχνολογίας, Βραβείο Aero Vodochody
5. Σχέδιο και Αρχιτεκτονική

Θα δοθεί ένα βραβείο σε κάθε κατηγορία, το οποίο θα είναι χρηματικό έπαθλο ύψους 5.000 € ανά νικητή.

Δικαίωμα υποβολής προτάσεων έχουν Ευρωπαίοι πολίτες που δεν θα έχουν συμπληρώσει το 19ο ηλικιακό τους έτος έως την ημερομηνία υποβολής. Φέτος η καταληκτική ημερομηνία υποβολής ήταν η 10η Σεπτεμβρίου 2008.

Ο νικητής κάθε κατηγορίας θα προσκληθεί στην τελετή απονομής του διαγωνισμού, η οποία θα λάβει χώρα στην Πράγα στις 22 Οκτωβρίου 2008.

URLs:
http://www.e-yliko.gr
http://www.innovatingminds.eu

Εκπαιδευτικά θέματα

Η χρήση της τηλεκπαίδευσης για την επιμόρφωση των καθηγητών. Ένα παράδειγμα επιμόρφωσης στο Moodle.

Από τους:
Νταλούκα Βασίλη, ΠΕ19 Πληροφορικής
Αντωνίου Κωνσταντίνο, ΠΕ07 Γερμανικών
Δαούση Δημήτρη, ΠΕ19 Πληροφορικής
Σεβεντεκίδη Κωνσταντίνο, ΠΕ19 Πληροφορικής
Νταή Βασιλική, ΠΕ06 Αγγλικών
Κατεβάογλου Στυλιανό, ΠΕ19 Πληροφορικής
Σκαρδανά Ηλία, ΠΕ03 Μαθηματικών

Στο κείμενο αυτό παρουσιάζουμε την περίπτωση ενός σεμιναρίου που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του 1ου Γραφείο Δ.Ε. Ν. Ηλείας και με τη σύμφωνη γνώμη του Σχολικού Συμβούλου Πληροφορικής, για τους καθηγητές περιοχής ευθύνης του 1ου Γραφείου, αλλά γρήγορα επεκτάθηκε και στην υπόλοιπη Ηλεία. Το σεμινάριο είχε θέμα «Αξιοποίηση τεχνικών ασύγχρονης και εξ αποστάσεως διδασκαλίας μέσα από το περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης Moodle».

Στόχος του σεμιναρίου ήταν η εξοικείωση και η εξάσκηση των εκπαιδευτικών με μεθόδους και τεχνικές ασύγχρονης και εξ’ αποστάσεως διδασκαλίας. Συγκεκριμένα οι εκπαιδευτικοί είχαν την ευκαιρία, μέσα από την πλατφόρμα Moodle, να σχεδιάσουν, να οργανώσουν, να παρουσιάσουν και να αξιολογήσουν μια διδακτική ενότητα με μεθόδους ασύγχρονης και ηλεκτρονικής μάθησης καθώς και με τη χρήση εκπαιδευτικών παιχνιδιών.

Ο ιστότοπος του σεμιναρίου είναι http://dideilei.gr/moodle. Η πρόσβαση στο παραπάνω υλικό είναι ελεύθερη.

Εικόνα 1: Το Τμήμα Πληροφορικής στην Αμαλιάδα

Τρόπος διεξαγωγής του σεμιναρίου

Το σεμινάριο διεξήχθη με τη μέθοδο της μεικτής διδασκαλίας, δηλαδή υπήρχαν 4-5 υποχρεωτικές συναντήσεις και υποβολή 100 μικρών εργασιών μέσω διαδικτύου. Ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2007 και ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2008. Οι εκπαιδευτικοί προκειμένου να πάρουν τη βεβαίωση επιτυχούς παρακολούθησης έπρεπε να συμμετάσχουν σε 3 ή 4 συναντήσεις – δικαιολογημένη μόνο μία απουσία - ενώ ταυτόχρονα έπρεπε να ολοκληρώσουν με επιτυχία το 70% των εργασιών. Ξεκίνησαν να το παρακολουθούν 85 εκπαιδευτικοί αλλά βεβαίωση επιτυχούς παρακολούθησης πήραν μόνο οι 55.

Με την έναρξη του σεμιναρίου ο κάθε εκπαιδευτικός δημιουργούσε λογαριασμό στο Moodle. Κεντρικό σημείο της επιμόρφωσης ήταν το μάθημα πρακτικής του, πάνω στο οποίο έκανε τις περισσότερες εργασίες του σεμιναρίου και το οποίο μπορούσε να είναι είτε ενδοσχολικό είτε εξωσχολικό. Σε περίπτωση που κάποιος δεν έκανε σωστά μία εργασία μπορούσε να κάνει επανυποβολή όσες φορές ήθελε μέχρις ότου η προσπάθειά του να στεφτεί με επιτυχία. Για απορίες υπήρχαν οι αντίστοιχες ομάδες συζήτησης και τα προσωπικά μηνύματα, ενώ υπήρχε και υλικό σε μορφή flash βίντεο και κειμένων.

Για να υπάρχει κάποια ομοιογένεια σε κάθε τμήμα έγινε χωρισμός ανάλογα με την ειδικότητα των εκπαιδευομένων σε τρία τμήματα, δηλαδή Θετικών Σπουδών, Πληροφορικής και Ανθρωπιστικών Σπουδών. Στην πράξη έγιναν αρκετές μετακινήσεις από τμήμα σε τμήμα ώστε να διευκολύνονται οι συνάδελφοι.

Επτά καθηγητές ασχολήθηκαν με τη δημιουργία του εκπαιδευτικού υλικού, τις παρουσιάσεις, τη βαθμολόγηση και τη βοήθεια μέσω ομάδων συζήτησης και μηνυμάτων. Οι καθηγητές αυτοί εργάστηκαν εθελοντικά χωρίς να προβλέπεται κάποια αμοιβή για την εργασία τους.

Τέλος, για να δημιουργηθεί ένα πιο ζεστό κλίμα οργανώθηκε βραδινή συνάντηση για φαγητό με συμμετοχή εκπαιδευτών και εκπαιδευόμενων.

Η ύλη του σεμιναρίου

Η ύλη ήταν χωρισμένη σε τέσσερα κεφάλαια:

1. Από την πλευρά του μαθητή: Διαχείριση του προφίλ, συμμετοχή σε ομάδες συζήτησης, συμμετοχή σε κουίζ, υποβολή εργασιών, εγγραφή σε μαθήματα, παρακολούθηση βαθμολογίας.
2. Από την πλευρά του καθηγητή: Δημιουργία κουίζ, δημιουργία ερωτήσεων και λεξιλογίων, δημιουργία παιχνιδιών, δημιουργία βάσης δεδομένων και άλλων δραστηριοτήτων, βαθμολόγηση εργασιών.
3. Δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού: Γνωριμία με το ελεύθερο και ανοιχτό λογισμικό για τη διαχείριση αρχείων πολυμέσων, όπως είναι το Gimp, Wink, Audacity, OpenOffice, PDFCreator, κ.ά.
4. Διαχείριση: Γνωριμία με το FTP, χρήση του Filezilla για μεταφορά αρχείων, εγκατάσταση διαδικτυακών προγραμμάτων όπως είναι το Joomla και το Coppermine στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο, εργασίες διαχείρισης του Moodle όπως είναι η λήψη αντιγράφων ασφαλείας.

Ανταπόκριση των καθηγητών

Έχοντας ολοκληρώσει το σεμινάριο τόσο στην Αμαλιάδα/Λεχαινά όσο και στον Πύργο, μπορούμε να πούμε ότι οι εκπαιδευτικοί ανταποκρίθηκαν με μεγαλύτερη θέρμη σε ασκήσεις που απαιτούσαν να αναλάβουν τον ρόλο του μαθητή, όπως επίσης και στο σχεδιασμό παιχνιδιών. Πιο συγκεκριμένα, περιηγήθηκαν στα μαθήματα των συναδέλφων τους με σκοπό να απαντήσουν οι ίδιοι σε εργασίες ή ομάδες συζήτησης και για να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους σε παιχνίδια όπως το σταυρόλεξο, το κρυπτόλεξο και η κρεμάλα.

Επιπλέον, οι εκπαιδευτικοί έδειξαν να προβληματίζονται για την πρακτική εφαρμογή τέτοιων τεχνικών στην εκπαιδευτική διαδικασία και πρότειναν τρόπους χρήσης που προάγουν τη συνεργασία και την ομαδοκεντρική μάθηση μέσω των ομάδων συζήτησης. Αυτό το δεδομένο αντικατοπτρίζει το ενδιαφέρον τους όσον αφορά τις αρχές της κονστρουκτιβιστικής θεώρησης της μάθησης που διέπει τον σχεδιασμό του moodle.

Εικόνα 2: Η κυρίως οθόνη του σεμιναρίου

Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στο γεγονός ότι περίπου οι μισοί επέλεξαν να σχεδιάσουν μαθήματα που απέχουν από το αντικείμενο σπουδών ή διδασκαλίας τους, δείχνοντας μία τάση να δημιουργήσουν προϋποθέσεις για χρήση της πλατφόρμας έξω και πέρα από την σχολική τάξη, όχι μόνο σε χρονικά πλαίσια αλλά και σε γνωστικά πεδία. Επίσης, κρίνοντας τα μαθήματα που έχουν σχεδιαστεί, πρέπει να επισημανθεί ότι αυτά με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα είναι όσων επέλεξαν θέματα όπως η ανακύκλωση, η φωτογραφία, το Joomla και τα βιολογικά προϊόντα.

Συμπεράσματα – Προοπτικές για το μέλλον

Από όλα όσα αναφέραμε παραπάνω γίνεται κατανοητό πως ήταν εύκολο να παρακολουθήσουν οι εκπαιδευτικοί το συγκεκριμένο σεμινάριο γιατί δούλευαν κυρίως στο χρόνο που αυτοί μπορούσαν. Το σεμινάριο ήταν αρκετά ευέλικτο γιατί προβλέπονταν λίγες συναντήσεις από κοντά και μάλιστα αν κάποιος δεν μπορούσε να έρθει στη συνάντηση του δικού του τμήματος μπορούσε να έρθει στη συνάντηση ενός άλλου τμήματος αφού η ύλη ήταν η ίδια σε όλα τα τμήματα. Το σεμινάριο μπορούσαν να το παρακολουθήσουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι σε λιγότερο εντατικό ρυθμό χωρίς όμως να πάρουν βεβαίωση παρακολούθησης.

Επειδή το σεμινάριο είχε διάρκεια ενός εξαμήνου οι εκπαιδευτικοί διαφορετικών σχολείων και διαφορετικών περιοχών μπορούσαν να ανταλλάξουν εμπειρίες και απόψεις πιο εύκολα.

Προωθήθηκε η χρήση του ελεύθερου και ανοιχτού λογισμικού γιατί ένα μέρος των εργασιών προέβλεπε γνωριμία με τους δημοφιλέστερους αντιπροσώπους αυτού, όπως είναι το Gimp, OpenOffice, Joomla, Coppermine, FileZilla. Υπήρξε έντονο ενδιαφέρον από εκπαιδευτικούς να χρησιμοποιήσουν το Moodle για τον εμπλουτισμό του μαθήματος.

Πρόβλημα υπήρχε σε εκπαιδευτικούς που στο σπίτι τους δεν είχαν ADSL γραμμή. Επίσης σε πολλά σχολεία δεν υπήρχε διαθέσιμος ελεύθερος υπολογιστής ώστε οι εκπαιδευτικοί να μπορούν να μελετήσουν.

Ως πρόταση για περαιτέρω αξιοποίηση αυτής της προσπάθειας αλλά και των δυνατοτήτων που προσφέρει το Moodle είναι τα ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. (Κέντρα Πληροφορικής και Νέων Τεχνολογιών) να λειτουργήσουν ως φορείς οργάνωσης αντίστοιχων σεμιναρίων. Πιθανά θέματα μπορεί να είναι η δημιουργία ιστοτόπου για το σχολείο, δημιουργία γκαλερί φωτογραφιών για την προβολή των δραστηριοτήτων του σχολείου, γνωριμία με το ανοιχτό λογισμικό και τις νέες τεχνολογίες, γνωριμία με τον τεχνολογικό εξοπλισμό των σχολείων. Τα σεμινάρια αυτά μπορούν να απευθύνονται σε καθηγητές όλων των ειδικοτήτων και όχι μόνο Πληροφορικής.

Ευχαριστίες

Ευχαριστούμε τον κ. Μπίρμπα, Περιφερειακό Διευθυντή Δυτικής Ελλάδας, για τη δυνατότητα που μας έδωσε κάποιες συναντήσεις να γίνουν πρωινές ώρες, τον κ. Ντοά, Διευθυντή της Δ.Ε. Ν. Ηλείας, για τη δυνατότητα επέκτασης του σεμιναρίου στις περιοχές της Α’ και Γ’ Ηλείας, την κ. Παπαντωνοπούλου, Προϊσταμένη του 1ου Γραφείου Δ.Ε. Ν. Ηλείας, για τη συμπαράστασή της από την αρχή του σεμιναρίου, καθώς και τον κ. Πετρόπουλο Ηλία, Σύμβουλο Πληροφορικής Αχαΐας-Ηλείας.

Αναφορές σε συνέδρια για το σεμινάριο

• Η χρήση της τηλεκπαίδευσης για την επιμόρφωση των καθηγητών. Ένα παράδειγμα επιμόρφωσης στο Moodle, Β. Νταλούκας, Κ. Αντωνίου, Δ. Δαούσης, Κ. Σεβεντεκίδης, 2η Πανελλήνια Διημερίδα των καθηγητών Πληροφορικής, Ρόδος, 11-12 Απριλίου 2008,
  http://users.sch.gr/bdaloukas/download/moodledoc/el/rodos-moodle-elearning.pdf
• Εισαγωγή του ΕΛΛΑΚ στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, Βασίλης Νταλούκας, Βασιλική Νταή, Ελένη-Φωτεινή Αλικανιώτη, Σπύρος Συρμακέσης, 3ο Συνέδριο ΕΛ/ΛΑΚ, Αθήνα, 27 Μαΐου 2008,
  http://conf.ellak.gr/2008/index.php

Infoδρόμιο

Ο δεκάλογος ασφαλούς κοινωνικής δικτύωσης του Saferinternet.gr

Facebook, Myspace, Hi5: Η κοινωνική δικτύωση είναι η νέα μόδα του Διαδικτύου. Σε αυτούς τους ιστοχώρους, γνωστούς και ως Social Networks, τα παιδιά και οι νέοι ανταλλάσσουν σκέψεις και πληροφορίες σχετικά με τα ενδιαφέροντά τους, δημοσιεύουν και ανταλλάσουν την μουσική τους, δέχονται σχόλια από φίλους και επισκέπτες, δημοσιεύουν εικόνες και βίντεο δικά τους ή φίλων τους και συνδέονται με τις ιστοσελίδες άλλων χρηστών. Έχοντας υπόψη τα παρακάτω θα μπορείτε να απολαμβάνετε τα οφέλη της κοινωνικής δικτύωσης με περισσότερη ασφάλεια και χωρίς να θέτετε σε κίνδυνο τα προσωπικά σας δεδομένα:

• Δεν θα πρέπει να δίνετε σε κανέναν τον κωδικό πρόσβασης στο εικονικό προφίλ σας. Όποιος αποκτά πρόσβαση στο προφίλ σας μπορεί να διαχειριστεί πλήρως τα δεδομένα που θα εμφανίζονται.
• Πριν εγγραφείτε σε μια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης αναζητήστε τη δήλωση περί απορρήτου (στα αγγλικά: «privacy policy») και κατανοήστε πλήρως με ποιον τρόπο θα χρησιμοποιούνται από την ιστοσελίδα τα προσωπικά σας δεδομένα.
• Από τη στιγμή που δημιουργείτε το εικονικό σας προφίλ θα πρέπει να πάτε στο μενού των ρυθμίσεων για τη διαχείριση των προσωπικών σας δεδομένων (στα αγγλικά: «privacy settings») και να αλλάξετε τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις.
• Περιορίστε την πρόσβαση στο προφίλ σας. Έτσι, θα είναι δυσκολότερη η άντληση πολλών έγκυρων προσωπικών δεδομένων και πληροφοριών από επιτήδειους οι οποίοι τα χρησιμοποιούν για εξειδικευμένη επίθεση phishing.
• Μην ανεβάζετε στο προφίλ σας φωτογραφίες όπου φαίνεται καθαρά η τοποθεσία στην οποία βρίσκεστε, ειδικότερα αν πρόκειται για το σπίτι σας, το σχολείο ή μέρη που συχνάζετε. Έτσι θα μειώσετε τις πιθανότητες εντοπισμού σας στον φυσικό κόσμο.
• Αν δεχθείτε ένα προσβλητικό ή ανεπιθύμητο μήνυμα, χρησιμοποιήστε την ενσωματωμένη μέθοδο καταγγελιών που παρέχεται (στα αγγλικά: «report»).
• Να έχετε πάντα υπόψη σας ότι οι πληροφορίες που δημοσιεύετε στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης είναι δημόσια προσπελάσιμες, επομένως, καλό θα ήταν να μη δημοσιεύετε στοιχεία και φωτογραφίες που θα σας έφερναν σε δύσκολη θέση. Ακόμα και όταν διαγράψετε το προφίλ σας, πολλές πληροφορίες δεν αφαιρούνται και ενδέχεται, επίσης, να τις συναντήσετε και αλλού στο Διαδίκτυο.
• Να γνωρίζετε ότι από τη στιγμή που προσθέτετε στη λίστα των φίλων σας κάποιο άτομο (αποδοχή «friend request»), αυτό αποκτά πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα που εμφανίζονται στο προφίλ σας, μεταξύ των οποίων οι φωτογραφίες και τα στοιχεία επικοινωνίας σας.
• Να γνωρίζετε ότι οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν πολλές εφαρμογές (παιχνίδια, κουίζ, κ.λπ.) τα οποία δεν υπόκεινται πάντα στην πολιτική απορρήτου της ιστοσελίδας και επομένως μπορούν να διαχειριστούν τα προσωπικά σας δεδομένα με διαφορετικό τρόπο.
• Να έχετε πάντα υπόψη ότι στους εικονικούς κόσμους είναι εύκολο να δημιουργήσει κανείς μια «ψεύτικη ταυτότητα» και να παραπλανήσει άλλους χρήστες. Επομένως, θα πρέπει να είστε επιφυλακτικοί με τους εικονικούς φίλους.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε τον ιστοχώρο του Ελληνικού Κόμβου Ασφαλούς Διαδικτύου:

URL: http://www.saferinternet.gr

Σχολικές ιστοσελίδες (1ο μέρος)

Χρόνο με το χρόνο όλο και περισσότερα σχολεία όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης αποκτούν παρουσία στον Παγκόσμιο Ιστό δημιουργώντας και δημοσιεύοντας ιστοσελίδες, αξιοποιώντας την αντίστοιχη δυνατότητα που προσφέρει το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο (ΠΣΔ).

Όροι δημοσίευσης ιστοσελίδων στο ΠΣΔ

Οι σελίδες που φιλοξενούνται εκφράζουν την άποψη των δημιουργών τους και όχι κατ’ ανάγκη την άποψη των φορέων που επιβλέπουν το ΠΣΔ. Οι δημιουργοί των σελίδων έχουν την αποκλειστική ευθύνη του περιεχομένου των σελίδων που δημοσιεύουν στο δικτυακό τόπο που τους παρέχεται στο ΠΣΔ. Στις σελίδες που δημοσιεύονται θα πρέπει:

• Τα στοιχεία και το περιεχόμενό τους να μην προσβάλλουν άλλους χρήστες του ΠΣΔ και του διαδικτύου γενικότερα, και να ακολουθούν τους νόμους, τα χρηστά ήθη και τα ήθη χρήσης του διαδικτύου.
• Τα στοιχεία δεν θα περιέχουν διαφημιστική, παρά μόνο ενημερωτική-πληροφοριακή χροιά.
• Ο χρήστης να έχει καταβάλει επαρκείς προσπάθειες απομάκρυνσης ιών (viruses) ή άλλων στοιχείων που μπορεί να βλάψουν το δικτυακό τόπο του ΠΣΔ ή άλλους χρήστες του διαδικτύου.
• Τα στοιχεία που δημοσιεύονται δεν θα πρέπει να είναι αλλοιωμένα από το χρήστη που κάνει τη δημοσίευση ή εν γνώσει του από άλλους.
• Τα στοιχεία θα πρέπει να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις διάφορες μειονότητες.
• Τα στοιχεία που παρέχονται μπορούν να χρησιμοποιηθούν από το ΠΣΔ, χωρίς καμία νομική απαίτηση από τον χρήστη που τα παρέχει ή άλλους εναντίον του ΠΣΔ.

Ο χρήστης του ΠΣΔ συμφωνεί και αποδέχεται πλήρως τους παραπάνω όρους, από την στιγμή που κάνει τη δημοσίευση των σελίδων του.

URL: http://www.sch.gr

Τεχνικά θέματα

ΚΩΔΙΚΟΛΟΓΙΕΣ: PHP - Υποστήριξη ελληνικών σε κωδικοποίηση UTF-8

του Νίκου Αδαμόπουλου, εκπαιδευτικού ΠΕ19
Υπεύθυνου ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. ΔΔΕ Ηλείας

Τον τελευταίο καιρό προχωρήσαμε σε ανακατασκευή του δικτυακού τόπου του ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. Ηλείας, ώστε οι ιστοσελίδες να υπακούουν πιστά στα πρότυπα CSS και XHTML, αλλά και να χρησιμοποιούν αποκλειστικά την κωδικοποίηση UTF8.

Κατά την ανακατασκευή δεν θελήσαμε να αλλάξουμε την αισθητική των ιστοσελίδων προς κάτι πιο εντυπωσιακό και φανταχτερό, αλλά κρατήσαμε την αρχική αφαιρετική εμφάνισή τους. Όμως, ακριβώς η χρήση αυτών των προτύπων κάνει εύκολη πλέον την όποια αισθητική παρέμβαση στο σύνολο των ιστοσελίδων, που μπορεί να γίνεται σταδιακά και συνεχώς.

Επίσης, συνειδητά δεν κάναμε χρήση κάποιας πλατφόρμας CMS (Content Management System), όπως είναι τα Mambo, Joomla!, WordPress, κ.ά., έτσι ώστε:

1. να μην υπάρχει δέσμευση του δικτυακού τόπου από συγκεκριμένη τέτοια πλατφόρμα
2. να μην υπάρχει εξάρτηση από τη λειτουργία συστήματος DBMS, όπως είναι η MySQL που παρέχει το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο (ΠΣΔ), όταν μάλιστα δεν διαθέτουμε πλήρη δικαιώματα διαχείρισής του
3. να είναι περισσότερο απλή η λήψη αντιγράφων ασφαλείας του δικτυακού τόπου
4. γιατί θέλαμε ο δικτυακός τόπος του ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. να αποτελεί ο ίδιος πλατφόρμα δοκιμής και εφαρμογής νέων τεχνολογιών και προτύπων του διαδικτύου και όχι να κάνει χρήση έτοιμων και τυποποιημένων λύσεων. Για παράδειγμα, γίνεται χρήση της MySQL του ΠΣΔ αλλά για αποθήκευση και ανάκτηση πραγματικών δεδομένων και κάνοντας χρήση «χειροποίητου» κώδικα PHP.

Κωδικοποιήσεις ελληνικών χαρακτήρων

Η προβληματική διαχείριση των ελληνικών χαρακτήρων στους υπολογιστές είναι αρκετά παλιά ιστορία και προέρχεται από την υιοθέτηση πολλών ασύμβατων προτύπων και κωδικοποιήσεων από τους διάφορους επίσημους και ανεπίσημους φορείς, κατασκευαστές, αντιπροσώπους, κ.λπ.

Πρώτα είχαμε πρότυπα κωδικοποιήσεων των 8-bit, δηλαδή των 256 χαρακτήρων, όπως ήταν αρχικά το επεκταμένο ASCII, με χρήση της κωδικοσελίδας 737 (που χρησιμοποιήθηκε ευρέως στην εποχή του DOS) και της 869 (αποκλειστικά από την IBM), και στη συνέχεια το πρότυπο ISO-8859, με χρήση της κωδικοσελίδας ISO-8859-7 (ΕΛΟΤ 928) που αποτελεί την πλέον διαδεδομένη κωδικοποίηση των ελληνικών στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στον παγκόσμιο ιστό, και αλλού. Επίσης, η Microsoft δημιούργησε την Windows-1253, που διαφέρει από την ISO-8859-7 στη θέση του τονισμένου κεφαλαίου άλφα (Ά) και του ευρώ (€). Όμως, οι κωδικοποιήσεις των 8-bit παρουσιάζουν το πρόβλημα της υποστήριξης μόνο δύο αλφαβήτων κάθε φορά, συνήθως του λατινικού και ενός τοπικού.

Ήδη έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται πρότυπα κωδικοποιήσεων των 16-bit, όπως το ISO-10646 και το Unicode. Πιο συγκεκριμένα, διαφαίνεται μια τάση μετάβασης προς την κωδικοποίηση UTF-8 (Unicode Character Set - 8) και επικράτησής της στον παγκόσμιο ιστό, και αλλού. Με τις κωδικοποιήσεις των 16-bit επιτρέπεται η ταυτόχρονη απεικόνιση ελληνικών και πολυγλωσσικών κειμένων, αλλά επιτυγχάνεται και υπέρβαση των προβλημάτων και ασυμβατοτήτων των άλλων κωδικοποιήσεων, με μειονέκτημα την απαίτηση περισσότερου χώρου αποθήκευσης και μνήμης που σήμερα πλέον δεν θεωρείται σημαντικό.

Προβλήματα υποστήριξης ελληνικών και UTF-8

Κατά την ανακατασκευή του δικτυακού τόπου του ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ., η προσπάθεια εφαρμογής της κωδικοποίησης UTF-8 μας έφερε αντιμέτωπους με προβλήματα... στην υποστήριξη των ελληνικών.

Τα περισσότερα από αυτά οφείλονταν στο γεγονός ότι η PHP, ακόμα και στις νεότερες εκδόσεις της, δεν προσφέρει την καλύτερη δυνατή υποστήριξη στο Unicode.

Μετά από προσεκτική μελέτη των προβλημάτων, αναζήτηση σχετικών πληροφοριών σε forums, μελέτη των επίσημων προτύπων και προδιαγραφών, και αρκετές δεκάδες δοκιμών, καταλήξαμε στις παρακάτω αρχές τις οποίες και υιοθετήσαμε:

1. Όλες οι ιστοσελίδες του δικτυακού τόπου να χρησιμοποιούν ενιαία κωδικοποίηση. Αυτή η τακτική λύνει διάφορα προβλήματα, όπως:

• Δεν δημιουργούνται προβλήματα εμφάνισης των ελληνικών χαρακτήρων όταν γίνεται μεταφορά δεδομένων από μία ιστοσελίδα σε άλλη, π.χ. μέσω χρήσης κάποιας φόρμας.
• Κάνει δυνατή τη χρήση templates τα οποία επιδρούν στην εμφάνιση του συνόλου των ιστοσελίδων του δικτυακού τόπου.

Η δήλωση της κωδικοποίησης γίνεται μέσω της ετικέτας meta στο τμήμα head της ιστοσελίδας:

<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" />

2. Τα αρχεία των ιστοσελίδων πρέπει να αποθηκεύονται στην αντίστοιχη κωδικοποίηση. Δεν αρκεί να δηλώνεται η κωδικοποίηση μιας ιστοσελίδας με τον προηγούμενο τρόπο, αλλά πρέπει να συμβαδίζει και με την κωδικοποίηση αποθήκευσή της.

Έτσι, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, για να δηλώσουμε κωδικοποίηση UTF-8 κατά την αποθήκευση στο Notepad (Σημειωματάριο) των Windows XP πηγαίνουμε: Μενού Αρχείο > Αποθήκευση ως...

Επίσης, στο Adobe Dreamweaver CS3 πηγαίνουμε: Modify > Page Properties > Title/Encoding.

3. Τα δεδομένα σε βάσεις δεδομένων να χρησιμοποιούν αντίστοιχη κωδικοποίηση. Δηλαδή, σε περίπτωση χρήσης συστημάτων βάσεων δεδομένων τα δεδομένα θα πρέπει να αποθηκεύονται στους πίνακες της βάσης χρησιμοποιώντας την ίδια κωδικοποίηση με αυτήν των ιστοσελίδων στις οποίες χρησιμοποιούνται.

Για παράδειγμα, στη MySQL, που παρέχει και το ΠΣΔ, μπορεί να δηλωθεί η χρήση της κωδικοποίησης UTF-8 σε διάφορα σημεία του συστήματος, όπως σε επίπεδο σύνδεσης, σε επίπεδο βάσης δεδομένων, πίνακα, πεδίου, κ.λπ., όπως φαίνεται και στις επόμενες εικόνες.

4. Ειδική χρήση της PHP ώστε να παρακάμπτονται τα προβλήματα υποστήριξής της στο UTF-8. Στη συνέχεια περιγράφονται δύο τέτοιες περιπτώσεις χρήσης κώδικα PHP: α) Για επικοινωνία με την MySQL, β) Για δημιουργία και αποστολή email.

PHP: Επικοινωνία με MySQL

Σε εκδόσεις της MySQL προγενέστερες της 4.1, ο PHP κώδικας για τη λήψη όλων των εγγραφών του πίνακα tablename της βάσης δεδομένων user_db από τον MySQL Server hostname έχει ενδεικτικά ως εξής:

<html>
<head>
...
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso8859-7" />
...
</head>
<body>
...
<?php
  $ses = mysql_connect("hostname","username","password") 
         or die("Connection error to DB: ".mysql_error());
  mysql_select_db("user_db", $ses);
  $result = mysql_query("SELECT * FROM tablename");
  while($row = mysql_fetch_array($result)) {
    ...
  }
  mysql_close($ses);
?>
...
</body>
</html>

Όπως φαίνεται, λοιπόν, γίνεται χρήση της κωδικοποίησης ISO-8859-7.

Σε εκδόσεις της MySQL μεγαλύτερες ή ίσες της 4.1, υποστηρίζονται πλέον διαφορετικές κωδικοποιήσεις χαρακτήρων σε διάφορα επίπεδα του συστήματος, όπως προαναφέρθηκε. Έτσι, ο αντίστοιχος PHP κώδικας έχει ως εξής:

<html>
<head>
...
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" />
...
</head>
<body>
...
<?php
  $ses = mysql_connect("hostname","username","password") 
         or die("Connection error to DB: ".mysql_error());
  mysql_select_db("user_db", $ses);
  mysql_query("SET NAMES 'utf8'", $ses);
  $result = mysql_query("SELECT * FROM tablename");
  while($row = mysql_fetch_array($result)) {
    ...
  }
  mysql_close($ses);
?>
...
</body>
</html>

Η ουσιαστική διαφορά, πέρα από την διαφορετική δήλωση της κωδικοποίησης για τη χρήση της UTF-8, είναι η προσθήκη της εντολής

mysql_query("SET NAMES 'utf8'", $ses);

αμέσως μετά την επιλογή της βάσης δεδομένων. Με αυτή την εντολή οι παράμετροι character_set_client, character_set_results και character_set_connection της σύνδεσης που κάνει η PHP με τη βάση δεδομένων θα έχουν την τιμή 'utf8'.

PHP: Δημιουργία και αποστολή email

Η PHP μέσω της συνάρτησης mail δίνει τη δυνατότητα αποστολής ηλεκτρονικού μηνύματος κατά τη δημιουργία της ιστοσελίδας από τον web-server. Παρακάτω φαίνεται ένα απλό τμήμα κώδικα PHP για την αυτόματη δημιουργία και αποστολή email:

<?php
  $sndName = "Sender name";
  $sndAddr = "sendername@domain.gr";
  $rcvAddr = "receivername@domain.gr";
  $sender_name_addr = $sndName." <".$sndAddr.">";
  $subject = "Εmail subject";
  $output = "Τhe message..."; 
  $hdrs = "From: ".$sender_name_addr."\n".
          ... 
          "Message-ID: <".md5(uniqid(time()))."@{$_SERVER['SERVER_NAME']}>\n".
          "X-Mailer: PHP/".phpversion(); 
  if (mail($rcvAddr, $subject, $output, $hdrs)) 
    echo "OK!";
  else 
    echo "Error!";
?>

Αν δεν γίνεται χρήση ελληνικών χαρακτήρων μέσα στο ηλεκτρονικό μήνυμα ή αν χρησιμοποιείται κωδικοποίηση των 8-bit (π.χ. ISO-8859-7) τότε ο παραπάνω PHP κώδικας δεν δημιουργεί πρόβλημα εμφάνισης των χαρακτήρων μέσα στο email πρόγραμμα του παραλήπτη.

Όμως, ο συνδυασμός κωδικοποίησης UTF-8 και χρήσης ελληνικών στο μήνυμα απαιτεί ειδικό χειρισμό προκειμένου το κείμενο να εμφανίζεται σωστά στον παραλήπτη. Παρακάτω, φαίνεται ο PHP κώδικας που επιτρέπει τη σωστή ενσωμάτωση των ελληνικών μέσα στο μήνυμα.

<?php
  $charset="UTF-8";
  $sndName = "Όνομα αποστολέα";
  $sndAddr = "sendername@domain.gr";
  $rcvAddr = "receivername@domain.gr";
  $snd_name_addr_enc = "=?$charset?B?".base64_encode($sndName)."?=".
                       " <".$sndAddr.">";
  $subject = "Θέμα μηνύματος";
  $subject_enc = "=?$charset?B?".base64_encode($subject)."?="; 
  $output = "Κύριο μέρος του μηνύματος..."; 
  $hdrs = "From: ".$sender_name_addr_enc."\n".
          "MIME-Version: 1.0\n". 
          "Content-Type: text/plain; charset=$charset; format=flowed\n".
          "Content-Transfer-Encoding: 8bit\n". 
          "Message-ID: <".md5(uniqid(time()))."@{$_SERVER['SERVER_NAME']}>\n".
          "X-Mailer: PHP/".phpversion(); 
  if (mail($rcvAddr, $subject_enc, $output, $hdrs)) 
    echo "OK!";
  else 
    echo "Error!"; 
?>

Δηλαδή, ενώ αν δεν γινόταν χρήση ελληνικών χαρακτήρων στο όνομα του αποστολέα, θα αρκούσε στο τμήμα headers της συνάρτησης mail το πεδίο:

"From: Sender name <sendername@domain.gr>"

αν όμως θέλουμε να κάνουμε χρήση ελληνικών τότε θα πρέπει το όνομα να κωδικοποιηθεί ανάλογα:

"From: "."=?UTF-8?B?".base64_encode("Όνομα αποστολέα")."?=".
       " <sendername@domain.gr>"

Παρόμοια κωδικοποίηση θα πρέπει να γίνει και σε περίπτωση χρήσης ελληνικών στο θέμα του μηνύματος. Για τη χρήση ελληνικών στο κύριο μέρος του μηνύματος αρκεί η κατάλληλη χρήση των πεδίων MIME-Version, Content-Type και Content-Transfer-Encoding του τμήματος headers, όπως φαίνεται στο παράδειγμα.

Επίλογος

Κλείνοντας, να τονίσουμε ότι δεν είναι στους σκοπούς αυτού του άρθρου η κάλυψη κάθε δυνατής περίπτωσης προβληματικής υποστήριξης των ελληνικών χαρακτήρων, αλλά πρόκειται για μια εισαγωγή στη χρήση της κωδικοποίησης UTF-8 σε ιστοσελίδες.

Επίσης, να σημειώσουμε ότι όλα όσα αναφέρονται παραπάνω δεν αποτελούν μοναδικές λύσεις και σίγουρα μπορεί κανείς να εφαρμόσει κι άλλες που να λειτουργούν σωστά.

URLs:
http://www.php.net
http://www.utf-8.com

Έλεγχος τύπων σε υπολογιστικά φύλλα

Στις εφαρμογές υπολογιστικών φύλλων παρέχονται αρκετοί τρόποι για τον έλεγχο των τύπων που περιέχονται στα κελιά:

1. Χρωματική επισήμανση των προηγουμένων κελιών. Στην εφαρμογή MS Excel 2003, κάνοντας διπλό κλικ σε κάποιο κελί που περιέχει τύπο, τότε εμφανίζεται ο τύπος μέσα στο κελί, ενώ τα κελιά από τα οποία εξαρτάται ο τύπος αποκτούν προσωρινά χρωματικά περιγράμματα.

2. Σχηματική απεικόνιση των προηγουμένων και των εξαρτημένων κελιών. Μπορούμε να εμφανίσουμε βέλη που να δείχνουν με γραφικό τρόπο τα κελιά από τα οποία εξαρτάται κάποιο κελί ή/και τα κελιά που εξαρτώνται από αυτό, κάνοντας χρήση της γραμμής εργαλείων Έλεγχος τύπου. Για να την εμφανίσουμε πηγαίνουμε: Μενού Προβολή > Γραμμές εργαλείων > Έλεγχος τύπου. Από αυτήν χρησιμοποιούμε τα κουμπιά Ανίχνευση προηγουμένων, Ανίχνευση εξαρτημένων, κ.ά.

3. Εμφάνιση όλων των τύπων στα κελιά τους. Πηγαίνουμε: Μενού Εργαλεία > Επιλογές > καρτέλα Προβολή και ενεργοποιούμε την επιλογή Τύποι. Με αυτόν τον τρόπο θα εμφανίζονται όλοι οι τύποι μέσα στα αντίστοιχα κελιά, ακόμα και σε περίπτωση εκτύπωσης του φύλλου εργασίας.